شهر هوشمند یک منطقه شهری مدرن از نظر فناوری است که از انواع روش‌های الکترونیکی، صوتی و حسگرها برای جمع آوری داده‌های خاص استفاده می کند. اطلاعات به دست آمده از آن داده‌ها برای مدیریت کارآمد دارایی ها، منابع و خدمات استفاده می شود. این داده‌ها از شهروندان، دستگاه‌ها، ساختمان‌ها و دارایی‌ها استخراج می‌شود که برای نظارت و مدیریت سیستم‌های ترافیک و حمل‌ونقل، نیروگاه‌ها، تاسیسات، شبکه‌های آبرسانی، زباله‌ها، تشخیص جرائم، سیستم‌های اطلاعاتی، مدارس و کتابخانه‌ها و بیمارستان‌ها و سایر خدمات اجتماعی، پردازش و تحلیل می‌شوند.
در یک شهر هوشمند، به کمک فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) و تجهیزات مختلف که متصل به شبکه اینترنت اشیا (IoT)هستند، بهره‌وری، خدمات شهری و ارتباطات با شهروندان افزایش می‌یابد. فناوری شهر هوشمند به مسئولین شهری اجازه می‌دهد تا مستقیماً با زیرساخت های اجتماعی و شهری تعامل داشته باشند و بر آنچه در شهر اتفاق می‌افتد و چگونگی تحول شهر، نظارت کنند. فناوری اطلاعات و ارتباطات برای افزایش کیفیت و عملکرد خدمات شهری، کاهش هزینه ها و مصرف منابع و افزایش ارتباط بین شهروندان و دولت استفاده می شود. بنابراین، یک شهر هوشمند ممکن است آمادگی بیشتری برای پاسخگویی به چالش‌ها داشته باشد تا شهری که دارای یک رابطه سنتی با شهروندانش است. با این حال، خود این مفهوم، قابلیت تفسیر بسیاری دارد.
بنابراین با توجه به گستردگی فناوری‌هایی که تحت عنوان شهر هوشمند پیاده‌سازی شده‌اند، ارائه تعریفی دقیق از شهر هوشمند دشوار است. دیکین و الوائر چهار عاملی را که در تعریف شهر هوشمند نقش دارند به این ترتیب بیان می‌کنند:
- کاربرد طیف گسترده ای از فناوری های الکترونیکی و دیجیتالی در جوامع و شهرها.
- استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات برای تغییر زندگی و محیط های کاری.
- تعبیه فناوری های اطلاعاتی و ارتباطاتی در سیستم های دولتی.
- بومی‌سازی شیوه‌هایی که فناوری اطلاعات و ارتباطات و مردم را گرد هم می آورد تا نوآوری و دانش قابل ارائه را افزایش دهند.
دیکین شهر هوشمند را به عنوان شهری که از فناوری اطلاعات و ارتباطات برای پاسخگویی به خواسته های بازار (شهروندان شهر) استفاده می‌کند، تعریف می‌کند و بیان می‌کند که مشارکت جامعه در این فرآیند برای یک شهر هوشمند ضروری است. بنابراین، یک شهر هوشمند شهری است که نه تنها دارای فناوری ICT در مناطق خاص است، بلکه این فناوری را به گونه ای پیاده سازی کرده است که تأثیر مثبتی بر جامعه محلی داشته باشد.
شرکت‌های بزرگ فناوری اطلاعات، مخابرات و مدیریت انرژی مانند اپل، بایدو، علی‌بابا، تنسنت، هوآوی، گوگل، مایکروسافت، سیسکو، آی‌بی‌ام، و اشنایدر الکتریک ابتکارات بازاری را برای شهرهای هوشمند راه‌اندازی کردند [2].
- بایدو در حال کار بر روی پروژه‌ای به نام آپولو، یک فناوری خودران است
- علی بابا مغز شهر را ایجاد کرده است.
- Tencent روی فناوری پزشکی کار می‌کند، مانند WeChat Intelligent Healthcare، Tencent Doctorwork و AI Medical Innovation System (AIMIS)
- هوآوی راه حل شهر ایمن خود را دارد که بر بهبود ایمنی در شهرها تمرکز دارد.
-
شرکت زیرمجموعه Google Sidewalk Labs بر شهرهای هوشمند تمرکز کرده است.
- مایکروسافت پروژه CityNext را دارد.
- سیسکو، ابتکار جهانی “شهرسازی هوشمند” را برای کمک به شهرهایی که از شبکه به عنوان چهارمین ابزار برای مدیریت یکپارچه شهر، کیفیت زندگی بهتر برای شهروندان و توسعه اقتصادی استفاده می کنند، راه اندازی کرد.
- اشنایدر الکتریک در حال کار بر روی EcoStruxure است.
اما به طور خلاصه می‌توان گفت که در راستای توسعه این شهرهای هوشمند چه فناوری‌هایی مورد نیاز است [2]:
-
شبکه‌های هوشمند توزیع انرژی یک فناوری مهم در شهرهای هوشمند هستند که امکان انعطاف‌پذیری بیشتر برای عملکرد بهینه شبکه‌ها ایجاد می‌کند.
-
دستگاه های تلفن همراه (مانند گوشی های هوشمند، تبلت ها و …) یکی دیگر از فناوری های کلیدی است که به شهروندان امکان می دهد به خدمات شهر هوشمند متصل شوند.
-
شهرهای هوشمند نیز به خانه های هوشمند و به طور خاص، فناوری به کار رفته در آنها متکی هستند.
-
سیستم های اشتراک دوچرخه یک عنصر مهم در شهرهای هوشمند است.
-
حمل و نقل هوشمند و سیستم های دوربین مدار بسته نیز در حال توسعه هستند. برای شهرهای هوشمند بسیار مهم است.
-
کتابخانه های دیجیتال در چندین شهر هوشمند ایجاد شده است.
- خدمات پایگاه داده‌های آنلاین که اطلاعات سنسورها را در خود ثبت می‌کنند تا توسعه‌دهندگان بتوانند به پایگاه داده متصل شوند و برنامه‌های کاربردی خود را بر اساس آن داده‌ها بسازند.
- شارژ خودکار خودروهای برقی در حین رانندگی.
